Waarom vind je het belangrijk om vrijwilliger te zijn bij het Schone Rivieren project?
Op de eerste plaats doe ik het voor het onderzoek. Als onderzoeker ben je preventief bezig: je ziet wat voor soort zwerfafval er ligt en brengt het in kaart. Op deze manier kan het probleem bij de bron aangepakt worden. Zelf ben ik actief als zwerfvuil ambassadeur in Tienhoven aan de Lek. Dat betekent dat ik zwerfafval opruim en via de gemeente en scholen aandacht vraag voor het terugdringen van zwerfafval. Ik vind de missie van Schone Rivieren heel mooi; je analyseert het verzamelde afval, onderzoekt wie het afval achterlaat, en zo kan je de mensen aanspreken die de vervuiling écht veroorzaken. Anderzijds vind ik het ook belangrijk dat we de natuur weer netjes maken. Zo krijgen bijvoorbeeld de vogels weer een fijne plek om te gaan broeden.
Wat zijn de gekste objecten die je tot nu toe tegengekomen bent tijdens het onderzoek?
Ik heb weleens de achterkant van een speelgoed vrachtwagentje gevonden en een harde plastic kikker (die niet kwaakte). Verder ben ik wel wat gewend en ben ik niet veel gekke dingen tegengekomen.
Wie zou je graag een keertje meenemen op onderzoekstocht en waarom?
Ik neem graag recreanten en schippers mee. Dan kan ik ze ervan bewust maken wat hun acties teweegbrengen. Ze kunnen wel denken ‘Ik gooi even iets uit mijn bootje’, maar dan kan ik de gevolgen met ze bespreken. Zo komt het plastic in het riet langs het water en raakt helemaal verpulverd. Vervolgens komt het in de magen van dieren terecht.
Waar wil je de politiek toe oproepen?
Het is al heel goed dat de politiek aandacht besteedt aan statiegeld, maar het liefst zie ik dat de hoeveelheid plastic terug wordt gedrongen. Er moet worden onderzocht hoe je verpakkingsmateriaal kunt verminderen en verbeteren. Nu is er bijvoorbeeld teveel dun plastic wat gemakkelijk scheurt. We moeten vervanging vinden voor plastic zodat het afbreekbaar is en minder schadelijk is voor de dieren.
Wat zou je zelf graag anders willen doen (maar lukt nog niet)?
Wanneer je naar de winkel gaat is het erg moeilijk om plasticvrij fruit en groente te vinden. Daarom zoek ik naar alternatieven of neem ik een herbruikbare verpakking mee, zodat ik geen plastic hoef te gebruiken.
Heb je nog tips voor mede-rivierafvalonderzoekers?
In de Schone Rivieren video wordt aangeraden om de ene persoon het afval te laten rapen en de ander het item te laten turven. Uit mijn ervaring blijkt dat het makkelijker is om tegelijk met je onderzoekspartner het afval op te rapen en te analyseren. Na het opruimen kun je dan je zakken samen legen en alles tegelijk turven. Op deze manier ben je veel meer samen bezig en gaat het ook sneller, omdat je partner niet de hele tijd hoeft te bladeren om ieder item apart te turven. Een tip voor de organisatie: stel terreinbeheerders goed op de hoogte van het Schone Rivieren project, zodat ze weten dat er vrijwilligers actief zijn in het gebied. Verder vind ik de instructies die we hebben gekregen heel goed.
Heb je nog aanvullende toelichtingen en tips?
Het is lastig in de winter om het onderzoekswerk comfortabel en gezellig te maken. Het is een uitdaging met de wind en er is veel plastic om op te ruimen. Ik raad mijn mede-onderzoekers aan om niet té dikke handschoenen te dragen, omdat het dan lastig is om die kleine plastic stukjes op te rapen.
Geïnteresseerd in Schone Rivieren? Meer informatie over hoe jij ook mee kan doen is te vinden via www.schonerivieren.org/doemee
Tekst: Jenna Vaisman
Foto: Marlies van Zetten